اشاره :
در این مقاله سه قسمتی به صورت قدم به قدم و با استفاده از مثال میکوشیم برخی قابلیت ها و امکانات نرمافزار Adobe Illustrator را یاد بگیریم.فرض میکنیم که شما مفاهیم ابتدایی کار با نرمافزارهای گرافیکی را میدانید. مطالبی دربارهی نرمافزار ایلاستریتور شنیدهاید و میدانید که "چیزی شبیه به کورل دراو یا فریهند" است که با آن طراحی میکنند. همچنین تنها کتاب موجود در بازار را (هرچند ناقص) تهیه کرده و برای فراگیری آن دوره کردهاید و اکنون میتوانید دربارهی "منحنیهای بزیه " که کاربرد بسیاری در گرافیک رایانهای دارند به خوبی صحبت کنید(به صورت تئوری). و در نهایت اینطور تصور میکنیم که به دلیل آشنایی با نرمافزار قدرتمند فوتوشاپ که معمولا همه گرافیستها با آن آشنایی دارند ترجیح میدهید از ایلاستریتور تنها به عنوان یک برنامهی طراحی کمکی در کنار فوتوشاپ (که ذاتا یک برنامهی نقشهبیتی مخصوص ویرایش عکس است) استفاده کنید.
اما هنوز هم یکجای کار ایراد دارد. نمیدانید چگونه میتوان از این نرمافزار به صورت عملی استفاده کرد و هنوز به قدری کند هستید که تر جیح میدهید با فوتوشاپ و یا کورلدراو طراحی کنید اما وقت خودتان را صرف سروکله زدن با ایلاستریتور نکنید. ایلاستریتور هنوز هم برایتان یک غول است. اما باور کنید یک غول چراغ زیباست که همه خواستههای شما را برآورده میسازد.
نه اشتباه نکنید. یادگیری طریقهی استفاده از ابزارها و بهکار بردن فیلترها و قابلیتهای سادهای مثل نوشتن متن روی یک مسیر همهی ایلاستریتور نیست. در حقیقت همهی قدرت شما در نوع نگاه و تفکر شما از نرمافزاری است که یکی از معتبرترین نرمافزارهای جهان در زمینهی گرافیک برداریست که متاسفانه در کشور ما (به دلیلی که اصلا مشخص نیست) کاربرد محدودی دارد. شخصا معتقدم اگر شرکت ادوبی تنها چندسال زودتر اقدام به ارائهی سوییت گرافیکی خود که دربردارندهی محصولات مورد نیاز انواع طراحیهای گرافیکی میباشد ارائه داده بود امروزه بدون شک قدرت بلامنازع در گرافیک رایانهای به شمار میرفت و احتمالا اسم فریهند و کورلدراو همانقدر به گوشمان میخورد که زدبراش(Z-Brush)!
در این مقاله استفاده قابلیتهای ایلاستریتور را تا حدی که مربوط به نقاط ضعف فوتوشاپ میشود و در حقیقت کاملکنندهی این نرمافزار نقشهبیتی است بررسی خواهیم کرد و نه بیشتر. مسایلی مربوط به نحوهی ایجاد اشکال ساده و درک مبانی طراحی در این نرمافزار که به صورت کاملا ساده و گامبهگام توضیح داده میشود و میتوانید به صورت یک خوداموز از آن برای یک پروژهی ساده استفاده کنید.در حقیقت بزرگترین مشکل فوتوشاپ دقیقا مرتبط با بزرگترین قردت آن است. فوتوشاپ نقشه بیتی است و نمیتوان به عنوان یک برنامهی "طراحی" به آن پرداخت. اما میتوان از ایلاستریتور در کنار آن پرقدرترینترین سوییت گرافیکی را داشت.همیشه قبل از شروع طراحی یک تصویر باید حداقل بتوانید برخی از احتمالات را برای آن تصویر حدس بزنید. نکتهی کلیدی طراحی با نرمافزار ایلاستریتور این است که این موضوع را درک کنید که قدرت و محبوبیت این نرمافزار نه بهخاطر ابزارها و قابلیتهای بسیار زیاد بلکه به دلیل انعطاف پذیری و دادن امکانات چندجانبه برای رسیدن به یک هدف واحد است و شما به عنوان یک گرافیست باید بتوانید بهترین و کوتاهترین راه را حدس بزنید. همانطور که یک نویسنده قبل از یادگیری مبانی نوشتن متن با Word باید ابتدا روند کلی داستان مورد نظرش را تجسم کند!
در ابتدا سعی میکنیم امکانات ساده از قبیل روشهای انتخاب و تغییر شکل اشکال ساده را یاد بگیریم و در مرحلهی بعدی پس از اینکه روش تجسم کردن اشیا را یاد گرفتیم سعی میکنیم یک پروژهی بسیار ساده را از ابتدا تا انتها بررسی کنیم.
در مرحلهی بعدی یاد میگیریم که چطور بین چیزی که لمس میکنیم و چیزی که میبینیم هماهنگی ایجاد کنیم. یک نوازندهی خوب کسی است که همزمان که چشم در چشم تماشاچیان میدوزد مکان نتهای ساز را با تبحر لمس کند و موسیقیاش را با چشمهای بسته نیز اجرا کند. این نکته در ایلاستریتور بدین معناست که ابزارها و فرامین را بدون نیاز به کلیک کردن و تنها با استفاده از دکمههای روی کیبورد انتخاب و اجرا کنیم. با قرار داشتن یک دست روی موس. یک دست روی کیبورد و چشمها رو به مونیتور میتوان سرعت کار را تا چندین برابر حالت عادی افزایش داد و این نکته میتواند شما را به صورت یک حرفهای جلوه دهد.
هنگامی که بتوانید چندین راه مختلف برای رسیدن به یک نتیجه را تصور کنید بدون شک میتوانید نکتهها و ترفندهای زیادی را نیز برای سریعتر شدن کار استفاده کنید. تبحر در برخی از نرمافزارها همانند نواختن یک نوس ساز است. سعی کنید نوازندهی خوبی شوید.کشیدن یک خانه
(خلاصهی بخش : تمرین برداشتهای مختلف از نحوهی اجرای یک شکل ساده به منظور فراگیری مبانی استفاده از ابزارهای اصلی شکلدهی در ایلاستریتور)
در این قسمت از مقاله سعی میکنیم برای رسم یک شکل واحد راههای مختلفی را امتحان کنیم. برای کشیدن یک "خانه". منظور ما از این تمرین کشف انعطافپذیری ابزارهای ترسیم شکل در ایلاستریتور است. از آنجا که نتیجه کار در هر حال یکی است ممکن است احساس کنید که برخی از آنها به اندازهی کافی آموزنده نیستند. اما نگران نباشید. هر نکته در جای خودش کاربرد دارد.
برای مشاهده تصاویر مقاله در اندازه واقعی روی آنها کلیک کنیددر اولین مرحله وارد تنظیمات ایلاستریتور میشویم و همه مقیاسها را به میلیمتر تبدیل میکنیم. برای این کار از مسیر Edit> Preferences> Units & Display Performance پنجرهی تنظیمات را باز کرده و از میان مقیاسهای داده شده Milimeter را انتخاب میکنیم. از حالا به بعد همه اندازهها مطابق اندازههای استاندارد ما یعنی میلیمتر درمیاید.
نکتهی دیگری که باید قبل از کار به آن توجه کنید این است که کار کردن در حالت Outline یعنی نمایش اشیا بدون رنگ به این دلیل که تنها از خطوط بیرونی آنها برای نمایش استفاده می کند موجب میشود که سرعت کار را بالا برده و کمتر دچار اشتباه بشوید. بنابراین بهتر است قبل از شروع به کار از منوی View گزینهی Outline را انتخاب کنید یا دکمههای Ctrl + Y را فشار دهید.
استفاده از دکمههای تغییر وضعیت: از نکات بسیار مهم در مورد کار با نرمافزارهای گرافیکی(و بسیاری از نرمافزارهای دیگر که میانبرهای زیادی دارند) استفاده از دکمههای کمکی Alt و Shift میباشد. در پاراگراف قبل گفتم برای استفاده از میانبر تغییر حالت نمایش میتوانید دکمه های Ctrl + Y را فشار دهید. باید توجه داشته باشید که بسیاری از فرامین و ابزارها در نرمافزارهای ادوبی دارای میانبرهای صفحه کلید هستند. یعنی میتوان با فشردن میانبرهای صفحه کلید بدون انتخاب آنها با موس آنها را اجرا یا انتخاب کرد. اما از آنجا که این دکمهها محدود هستند برای ابزارها و فرامین بیشتر از دکمههای کمکی تغغیر وضعیت همراه با این دکمهها استفاده میشود. محصولات سوئیت جدید ادوبی نه تنها برای بیشتر فرامین دکمههای میانبر تعریف شده دارد. بلکه به شما امکان میدهند که به هر شکل دلخواه و مطابق با سلیقهی خودتان آنها را تغییر داده و یا میانبرهای جدیدی تعریف کنید. در طول تمریت هرکجا با دکمه هایی برخورد کردید که بین آنها علامت "+" قرار داشت بدین معنی است که باید قبل از کلیک کردن دکمههای مورد اشاره را فشرده و نگه دارید.خانه – تمرین اول : (استفاده از ابزار اضافهکردن نقطهی لنگر )
• ابزار رسم چهارگوش را اتخاب کرده و یک مستطیل افقی رسم کنید. سپس خط کش کنار پنجره را گرفته و بکشید تا به نقطهی مرکزی شکل بچسبد.()اگر خطکشها را نمیبینید دکمههای Ctrl + R را فشار دهید)
• بوسیلهی ابزار افزودن نقطهی لنگر یک نقطه در محل تقاطع خط راهنما و وجه بالایی مستطیل ایجاد کنید.
• ابزار انتخاب مستقیم " "A را انتخاب کنید و نقطهی جدید را ابتدا کلیک کرده و سپس به سمت بالا بکشید تا شکل مورد نظر کامل شود.
خانه – تمرین دوم : (ایجاد یک نقطهی اضافی)
• یک مستطیل افقی ایجاد کنید . با ابزار انتخاب مستقیم مسیر وجه بالایی شی را انتخاب کرده و با فشردن دکمهی Delete روی صفحه کلید ان را حذف کنید. سپس بوسیلهی ابزار Pen یک نقطه در بالایمرکز شکل ایجاد کنید.
• ابزار انتخاب مستقیم را انتخاب کنید و دو نقطهی بالایی سمت چپ را انتخاب کرده و فرمان Object> Path> Join را اجرا کنید(یعنی از منوی Object گزینهی Path و سپس گزینهی Join زا انتخاب کنید.) این عمل موجب اتصال این دو نقطه میشود. همین کار را برای دو نقطهی آزاد سمت راست نیز انجام دهید.
روش کار با نرمافزار Illustrator
