داشبوردها غالبا نمایش دهنده KPI ( شاخص کلیدی عملکرد) های مربوط به یک یا چند سامانه خاص می باشند. واژه داشبوردهای مدیریتی در حقیقت از داشبورد اتومبیل که راننده امکان مشاهده و گزارش گیری لحظه ای از وضعیت اتومبیل را از طریق آن دارد گرفته شده است.
داشبوردها اطلاعات مربوط به درستی یا نادرستی مسیر یک تجارت را به کاربران نشان می دهند. با استفاده از داشبورد ها کاربر متوجه می شود که چه چیز درست و چه چیز نادرست است.
سال ها تلاش بر این بوده است تا در تجارت های مختلف ابزاری طراحی شود تا بتواند مسیر حرکتی کسب و کار را نشان داده و در زمان لازم اقدام به اعلام هشدار مبنی بر نیاز به بازسازی و یا بهینه سازی کسب و کار نماید.
داشبوردها عموما جهت نمایش خلاصه، روند تغییرات و یا استثنائات استفاده می شود.
برای داشتن یک داشبورد خوب باید به چهار نکته اساسی توجه کرد:
ساده با قابلیت برقراری ارتباط راحت با کاربر
حداقل انحرافات
شامل داده های مفید در رابطه با کسب و کار مربوطه
قابلیت درک دیداری
در سامانه های اطلاعات مدیریتی، داشبورد باید:
” به راحتی قابل خواندن و ترجیحا در یک صفحه باشد. رابط کاربری ساده، امکان نمایش نمودار های گرافیکی از وضعیت فعلی سازمان و روند تغییرات بر اساس یک دوره زمانی خاص را داشته باشد”
طبقه بندی :
داشبوردها بر اساس نقش شان در سازمان ها به انواع استراتژیک، تحلیلی، عملیاتی و یا اطلاعاتی تقسیم می شوند. داشبوردهای استراتژیک این امکان را برای مدیران فراهم می کنند که آنها بتواند در هر لحظه یک شمای کلی از وضعیت سازمان و وضعیت حرکت سازمان به سمت هدف را ببینند و بتوانند در هر لحظه سریعترین تصمیم را برای بهبود وضعیت سازمان بگیرند. داشبوردهایی از این قبیل متمرکز بر میزان کارایی و پیش بینی می باشد.
داشبوردها با مقاصد آماری اغلب دارای جزئیات بیشتری مانند اطلاعات مقایسه ای و تاریخی می باشند. در این داشبورد ها جزئیات بیشتری دیده شده است و امکان ریز شدن در داده ها وجود دارد. مانند تبدیل سال به ماه، روز، ساعت و… . داشبورد های عملیاتی عموما متفاوت از داشبوردهای استراتژیک و یا آماری هستند و باید پوشش دهنده تمام فعالیت هایی باشند که نیازمند اطلاع رسانی هستند.
داشبورد ها و تابلوهای رتبه بندی:
تفاوت میان داشبورد ها و تابلوهای رتبه بندی تفاوت در قالب ارائه آنها است. تابلوهای رتبه بندی میزان کیفیت عملیات را نشان می دهند در حالی داشبوردها محاسبه کننده و تحلیل کننده مسیر هستند.
داشبورد ها همیشه باید دارای مولفه های زیر باشند:
دیدگاه را نشان دهند
هدف را نشان دهند
مقدار را نشان دهند
دارای شاخص باشند
طراحی:
هر داشبورد منحصر به فرد از داشبورد دیگر است. طراحی هر داشبورد بر گرفته از نوع کسب و کار و فرهنگ آن می باشد. شما نمی توانید یک داشبورد را برای چند کسب و کار استفاده نمایید زیرا هر نوع کسب و کار KPI منحصر به فرد خود را داشته و صرفا با استفاده از KPI های عمومی نمی توان داشبوردی کامل طراحی نمود.