مقدمه
انسان برای رفع نیازهای خویش سیستم های متنوعی اعم از تولیدی و خدماتی را بوجود آورده است . اینسیستمها در طول زمان رشد و توسعه یافتهاند و به نوبه خود مسائل و مشکلات مختلفی را هم ایجاد نمودهاند.از طرف دیگر پیچیدگی های این سیستم ها فرایند تصمیمگیری ، هدایت و کنترل را برای افراد مسئول بسیارحساس و مشکل ساخته است .
لذا برای حل مسائل و مشکلات و در نهایت کمک به مسؤلان به منظورشناخت و بهبود عملکرد و تصمیمگیری در مورد سیستم ها ، روشها و تکنیکهای متفاوتی بوجود آمده اند کهبکارگیری آنها بستگی به نوعی سیستم و مشکل مربوطه دارد . تجزیه و تحلیل های ریاضی مشاهده عینی وتجربی و فنون مختلف پژوهش عملیاتی را میتوان نمونهای از این روشها دانست .طبیعی است که هریک ازروشهای مذکور دارای نقاط قوت و محدودیتهایی میباشند و بکارگیری همه آنها در مورد یک سیستمخاص نه بسادگی امکان پذیر است و نه نتیجه مشابه خواهد داشت . یکی دیگر از روشهائی که برای شناختوضع موجود و بهبود عملکرد سیستمها بوجود آمده ، شبیه سازی است که در اینجا به معرفی آنمیپردازیم . شبیه سازی یکی از پرقدرترین و مفید ترین ابزارهای تحلیل عملکرد فرایندهای پیچیده سیستمهااست .
هر مهندس یا مدیری که بخواهد اطلاعاتش را کامل کند باید با این روش آشنا باشد . مدلسازی از طریقشبیه سازی تاحد زیادی بهعلوم کامپیوتر، ریاضیات ، احتمالات و آمار متکی است .
چون شبیه سازی نوعی مدلسازی سیستم است لذا در بخش نخست سیستم ها و سپس مدلها و در نهایتشبیه سازی را مورد بحث قرار خواهیم داد .
بهروز زارعیمرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران